Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’nde (KTMÜ) Anadolu Mektebi Kırgızistan Kültür Köprüsü Projesi çerçevesinde “Anadolu Mektebi Cengiz Aytmatov’un Memleketi’nde” konulu panel düzenlendi.

KTMÜ ve Anadolu Mektebi iş birliğiyle düzenlenen Panel, Rektörlük Konferans Salonu’nda 11 Eylül 2019’da gerçekleştirildi.

Panele Kırgız Cumhuriyeti Meclis Başkanı Dastanbek Cumabekov, Kültür, Enformasyon ve Turizm Bakanı Azamat Camankulov, Türkiye Cumhuriyeti Bişkek Büyükelçisi Cengiz Kamil Fırat, Eski Tarım ve Köyişleri Bakanı ve Anadolu Mektebi Yürütme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Sami Güçlü, KTMÜ Rektörü Prof. Dr. Sebahattin Balcı, Rektör Vekili Prof. Dr. Asılbek Kulmırzayev, akademisyenler, Büyükelçilik Müşavirleri, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Bilimsel Çalışmalar Koordinasyon Dairesi Başkanı Hüseyin Murat Yücel, Cengiz Aytmatov’un ailesinden Rozetta Aytmatova ve Eldar Aytmatov, yazarlar, Anadolu Mektebi öğrencileri ile öğretmenleri ve basın mensupları katıldı.

İki ülkenin milli marşlarının okunması ve Üniversite tanıtım filminin gösterilmesi ile başlayan program açış konuşmaları ve panelle devam etti.

Aytmatov’u geleceğe taşıyacak gençler

Rektör Prof. Dr. Sebahattin Balcı, açış konuşmasında, 2019-2020 Eğitim-Öğretim Yılı’nın çok mânâlı ve Üniversitenin kuruluş amacına çok uygun düşen bir etkinlikle başladığını, Anadolu Mektebi ile iş birliği içinde düzenlenen etkinliğin Üniversite kampüsüne adını veren Türk dünyasının büyük yazarı Cengiz Aytmatov’u bir kere daha saygıyla ve rahmetle anmaya da vesile olduğunu söyledi.

Cengiz Aytmatov’un 90. yaşında 2018’de KTMÜ’de düzenlenen çok anlamlı ve toplumun çeşitli kesimlerinin de dikkatini çeken etkin faaliyetlerle anıldığını hatırlatan Prof. Dr. Sebahattin Balcı, “Anadolu Mektebi Cengiz Aytmatov’un Memleketi” konulu bu panelin, 2018’deki etkinliklerin 2019’a uzanan devamı niteliğinde olduğunu ve Türk dünyasının büyük değeri Cengiz Aytmatov’u gündemde tutan çok değerli bir faaliyet olduğunu dile getirdi. Anadolu Mektebi sayesinde 2018’de Türkiye’nin yaklaşık 40 ilindeki yüzlerce gencin Cengiz Aytmatov’u okuduğunu ve içselleştirdiğini belirten Prof. Dr. Balcı, böylece gençlerin bu büyük yazarı geleceğe taşıyacak yüksek bir donanıma kavuştuklarını ifade etti.

Gönüllü elçiler

Rektör Vekili Prof. Dr. Asılbek Kulmırzayev de Anadolu Mektebi öğrencilerinin Kırgızistan’ın en büyük yazarı ve kültürel mirasın çok değerli bir unsuru olan Cengiz Aytmatov’un yaşadığı yerleri, memleketini öncelikle eserlerinden tanıdıklarını, şimdiyse Kırgızistan’ı ve Kırgızlar’ı bizzat tanıma fırsatı bulduklarını söyledi.

Anadolu Mektebi öğrencilerinin Kırgızistan’da yaşadıklarını birer gönüllü elçi olarak Türkiye’deki çevreleriyle paylaşacaklarını düşündüğünü belirten Prof. Dr. Kulmırzayev, böylelikle daha fazla gencin ata yurtlarını ve buradaki kardeşlerini yakından tanımak için Kırgızistan’a gelmek isteyeceğine inandığını dile getirdi.

Açış konuşmalarının ardından panelist Anadolu Mektebi Öğrencileri ilk oturumu gerçekleştirdi.

Türk dünyasının birliği için güzel bir örnek

Panelistleri büyük bir ilgiyle dinleyen Kırgız Cumhuriyeti Meclis Başkanı Dastanbek Cumabekov, ilk oturumdan sonra yaptığı konuşmada, Anadolu Mektebi öğrencilerinin bu faaliyetinin Kırgızistan’ın 6 milyon nüfustan ibaret olmadığını, 350 milyon nüfuslu büyük Türk dünyasının bir parçası olduğunu bir kez daha gösterdiğini söyledi.

Türkiye’de Malazgirt Zaferi’nin 948’inci yıl dönümü kutlamalarına katıldığını söyleyen Meclis Başkanı Cumabekov, Türkler’in Orta Asya’dan, Kırgızistan’dan Anadolu’ya göç ettiklerini orada yapılan anlamlı konuşmalarla daha iyi anladığını, daha sonra İznik’e geçerek 1330’da Kırgız askerlerin Türk askerleri ile birlikte düşmana karşı savaşırken şehit oldukları yerdeki Kırgızlar Türbesi’ni ziyaret ettiğini, bunun atalarımızın o zamanlarda birlikte hareket ettiklerini ve ortak bir tarihimiz olduğunu kanıtladığını vurguladı. Bunun kendisini çok mutlu ettiğini belirten Cumabekov, Türk dünyasının aydınlık geleceği için bugünden başlayarak birlikte çalışmak gerektiğini, Anadolu Mektebi öğrencilerinin bugün bunun nasıl yapılacağının güzel bir örneğini ortaya koyduklarını, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türk dünyasının ve İslam âleminin lideri olduğunu, birlikte hareket edecek Türk dünyasının güçlü olacağını, birlikten kuvvet doğacağını anlattı.

İki devlet bir millet

Kırgız Cumhuriyeti Kültür, Enformasyon ve Turizm Bakanı Azamat Camankulov ise Cengiz Aytmatov’un dünyanın en çok okunan üç yazarından biri olduğunu, düzenlenen panelin gençlerin Aytmatov’un eserlerini özümseyerek okuduklarını gösterdiğini, Kırgızistan’a gelen gençlerin Aytmatov’un eserlerinde anlatılan yerleri ve karakterleri görerek bunları daha da içselleştirme imkânına kavuştuklarını söyledi.

Bakan Camankulov, Cengiz Aytmatov’un 2018’de dünya genelinde düzenlenen etkinliklerle anıldığını, ancak en etkin ve en çok faaliyet gerçekleştiren ülkenin Türkiye olduğunu, bunun Kırgızlar ile Türkler’in bir millet olduğunu gösterdiğini, farklı coğrafyalarda olmalarına rağmen ortak dil, kültür ve dine sahip Kırgızlar ile Türkleri birleştiren önemli bir unsurun da Cengiz Aytmatov olduğunu belirtti.

Protokol konuşmalarının ardından Prof. Dr. Sami Güçlü, Meclis Başkanı Cumabekov ile Bakan Camankulov’a teşekkür ifadesi olarak hediye takdiminde bulundu ve birlikte hatıra fotoğrafı çektirildi. Verilen aranın ardından panelin ikinci oturumuna geçildi.

İkinci oturumdan sonra yapılan değerlendirme konuşmalarında Cengiz Aytmatov’un Kız Kardeşi, Yazar ve Akademisyen Prof. Dr. Rozetta Aytmatova, T.C. Bişkek Büyükelçiliği Kültür ve Tanıtma Müşaviri Doç. Dr. Nuri Şimşekler, Daire Başkanı Hüseyin Murat Yücel, Yazar Samsak Stanaliyev de gençlerin Cengiz Aytmatov’u her yönüyle tanıyarak bu kadar iyi anlatmalarından duydukları memnuniyeti ifade ettiler.

Kırgızistan’a gelişteki zorlu süreç

Eski Tarım ve Köyişleri Bakanı ve Anadolu Mektebi Yürütme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Sami Güçlü ise değerlendirme konuşmasında, Kırgızistan’a gelmek için yaşadıkları zorlu süreçten söz ederek, “Okuma tutkusunu erken yaşlarda vermeyi hedefleyen bir faaliyet, kardeş bir ülkeden bir davet aldı; ama bu gönüllü kuruluşun bütçesi olmadığı için 2018’de bu faaliyeti gerçekleştiremedik. 2019’daysa bazı kurumlarımız bu faaliyetin özü itibariyle çok doğru bir alanda çalıştığını, çok emek verdiğini, bunun ileride çok olumlu sonuçlarının ortaya çıkabileceğini görerek bizim bu hayalimizi gerçekleştirdiler. Kırgızistan’da yaşan bir Türk bu hayalimizi gerçekleştirmedeki en kritik adımı attı. Bazı kurumlar ‘Sizin biletinizi alalım.’, bazısı ‘Bir kısım konularda yardımcı olalım.’ dediler; ama Kırgızistan’da barınma, ulaşım konusunu çözememiştik. İşte o Kırgızistan’da yaşayan ve Kırgızistan’ı çok seven Türkiye Cumhuriyeti’nin vatandaşı, bu üniversitenin rektörü şunu söyledi: ‘Bişkek’e gelin, Bişkek’ten sonrası benim sorumluluğumda.’ dedi. Bu program bu şekilde gerçekleştirildi.” diye konuştu.

Panele verilen önem

Prof. Dr. Sami Güçlü, Meclis Başkanı ile Kültür Bakanı’nın programlarını değiştirerek Panele zaman ayırmalarından büyük memnuniyet duyduğunu söyledi. Kırgızistan’a çok sevdikleri Cengiz Aytmatov’un kitaplarında konu ettiği mekânları, tarihi ve kültürel noktaları görmek için geldiklerini anlatan Prof. Dr. Güçlü, öğrencilerin Kırgızistan’da geçirdikleri zaman içinde yaşadıklarından çok etkilendiklerini de ifade etti ve “Dün öğrencilerimizdeki coşkuyu görseydiniz, göz yaşlarını tutamazdınız; çünkü içlerinde ağlayanlar oldu. Issık Göl ve çevresindeki hadiselerden, Ahıskalı Türkler’den, orada çalınan türkülerden, şarkılardan etkilendiklerini söylediler. Arkadaşları zor teselli ettik. Yani öyle bir ruh halindeyiz.” dedi.

Ortak proje teklifi

Anadolu Mektebi Yürütme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Sami Güçlü, ortak bir proje teklifinde de bulunarak, “Büyük düşünürleri okumak öğrencilerde bu değişimi gerçekleştiriyor. Bir büyük insanı anlamak, dünyayı anlamak gibi. Dolayısıyla Anadolu Mektebi’nin yaptığı budur… Size teklifimiz şu: Kırgızistan’da ve Türkiye’de Kırgız ve Türk öğrencilerinden oluşan bir okuma grubu oluşturalım. Sizin yazarlarınızla bizim yazarlarımızı birlikte okuyalım. Aynı yöne bakan yazarları… Yani milli olacak, yerli olacak, değerlerimize çok saygılı olacak ve bizi birleştirecek. Bu maya tuttuğu zaman, bunun içine Azeri’yi katalım, Türkmen’i katalım, Kazak’ı katalım… Kim bu ortak kültüre mensupsa hepsini katalım. Bu başlangıç olsun. Duamız budur.” sözleriyle konuşmasını tamamladı.

Panel birlikte hatıra fotoğrafı çektirilmesiyle son buldu.