Cengiz Aytmatov, doğumunun 90. yıl dönümü etkinlikleri kapsamında anıldı.
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’nde “Çağdaş Küresel Dünya ve Cengiz Aytmatov’un Edebi-Kültürel Mirası” konulu panel düzenlendi.
Güzel Sanatlar Fakültesi ile Edebiyat Fakültesi’nin iş birliğinde Türk dünyasının büyük yazarı Cengiz Aytmatov'un doğumunun 90. yıl dönümü nedeniyle düzenlenen “Uluslararası Bilimsel ve Uygulamalı Panel”in açılış programı Cengiz Aytmatov Kampüsü Kasım Tınıstanov Konferans Salonu’nda 15 Şubat 2018’de gerçekleştirildi.
Panele Cengiz Aytmatov’un Kız Kardeşi, Akademisyen ve Yazar Prof. Dr. Roza Aytmatova, Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Müşaviri, Eski Kültür, Enformasyon ve Turizm Bakanı ve Dramaturg Sultan Rayev, Kültür, Enformasyon ve Turizm Bakanlığı Müşaviri Turgunbay Aldakunov, Kültür, Enformasyon ve Turizm Bakanlığı Baş Uzmanı Tınıbek Sıdıkov, Kırgız Milli Bilimler Akademisi Beşeri ve Ekonomi Bilimleri Bölüm Başkanı, Cengiz Aytmatov Dil ve Edebiyat Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Abdıldacan Akmataliyev, Kırgızistan Tiyatrolar Birliği Başkanı, Eleştirmen Canış Kulmanbetov, Rektör Prof. Dr. Sebahattin Balcı, Rektör Vekili Prof. Dr. Asılbek Kulmırzayev, yazarlar, sanatçılar, basın mensupları, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.
İki ülkenin milli marşlarının okunması ve Cengiz Aytmatov hakkındaki belgesel filmin gösterilmesiyle başlayan program, açılış konuşmalarıyla devam etti.
Manas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sebahattin Balcı, “Kırgızistan’da bu yıl, Cengiz Aymatov’un doğumunun 90. yılı vesilesiyle ‘Cengiz Aytmatov Yılı’ olarak ilan edildi. Bu özel yıla yönelik etkinliklerimize bugün başladık ve yıl sonuna kadar onun adına layık olacak etkinlikler yapmaya devam edeceğiz. Cengiz Aytmatov, hakkında ne kadar çok konuşursak konuşalım, kelimelerin kifayetsiz kalacağı çok değerli bir şahsiyet. Türk dünyasının ve insanlığın en önemli şahsiyetlerinden birisi. Eserleri 170’ten fazla dile çevrilen birisi olması, onun ve eserlerinin değerinin bir göstergesi. Onunla ne kadar övünsek azdır. O ve eserleri sadece Kırgızlar ve Türk dünyası için değil, tüm insanlık için büyük bir kazançtır. Dünyanın neresinde olursa olsun, onun eserlerini okuyan bir kişi mutlaka kendinden bir şeyler bulmaktadır. Üniversitemizin kuruluşundan, aramızdan ayrıldığı güne kadar kendisiyle beraber çalıştık. Bize hep yol gösterdi. Öğütleri sadece bizim için değil, tüm insanlık için, dünyanın huzuru için gerekli. Onu sadece bir yazar olarak değil, yol gösterici bir insan olarak da görmeliyiz. Kampüsümüzün adı, onun adından geliyor. Üniversitemiz ona layık olacak birçok iş yapıyor, bunun için gece gündüz çalışıyor. Bu yüzden üniversitemiz, bilimsel açıdan ve diğer tüm yönlerden Kırgızistan’da en üst sıralarda yer alıyor. Şu an Orta Asya’da ilk 5’te yer alıyoruz. Bunu daha da geliştirecek şekilde işler yapalım. Birlik beraberlik içinde çalışalım; çünkü Üniversitemiz Kırgızistan, Kırgızistan Halkı ve yeni bir medeniyetin insanlığa sunulması için var.” dedi.
Rektör Vekili Prof. Dr. Asılbek Kulmırzayev, Türk dünyasının büyük yazarını yakından tanıyan ve bilen insanlarla bir araya gelerek, Cengiz Aytmatov’u anmak amacıyla düzenlenen Panelin, Manas Üniversitesi’nin etkinlikleri içinde önemli bir yeri olduğunu söyledi. Prof. Dr. Asılbek Kulmırzayev, “Cengiz Aytmatov’un değeri çok büyük. Bütün dünyanın eserleriyle tanıdığı ve Kırgızistan’ı bütün dünyaya tanıtan büyük yazarımızı, her zaman saygıyla anacağız. Kırgızistan’ın böyle bir değeri yetiştirmiş olması bizim için büyük bir gurur kaynağı. Kırgızlar kendilerini tanımlarken uyruklarının Kırgız, dillerinin Kırgızca, ulusal destanlarının Manas Destanı olduğunu söylüyor ve Cengiz Aytmatov’un Kırgızistan’ın yetiştirdiği bir şahsiyet olduğunu vurguluyorlar. Yurt dışına çıkıp da Kırgızistan’ı bilmeyenlere Cengiz Aytmatov’un ülkesi dediğimde herkesin onu ve eserlerini tanıdığını gördüm. Bu beni çok gururlandırdı. Hayattayken her zaman Üniversitemize gelip gençlere tavsiyelerde bulundu. İşlerinin yoğun olmasına rağmen davet ettiğimiz bütün etkinliklerimize katıldı. Cengiz Aytmatov’un adını taşıyan bir kampüsü olan Üniversitemizin her zaman onun gibi zirvede olması gerekir.” diye konuştu.
Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Müşaviri, Eski Kültür, Enformasyon ve Turizm Bakanı ve Dramaturg Sultan Rayev, “Cengiz Aytmatov’un Türk medeniyetini her yönüyle insanlığa en iyi şekilde anlatan bir sanatçı olduğunu, bu sebeple bu etkinliğin düzenleniyor olmasını çok anlamlı bulduğunu söyledi.
Kültür, Enformasyon ve Turizm Bakanlığı Müşaviri Turgunbay Aldakunov, “Kültürümüzü, geleneğimizi tüm dünyaya tanıtan büyük yazarımızı anmak için bu programı düzenleyen Manas Üniversiteli dostlarımıza çok teşekkür ederiz.” dedi.
Cengiz Aytmatov’un Kız Kardeşi, Akademisyen ve Yazar Prof. Dr. Roza Aytmatova, “Aramızdan ayrılışının üzerinden 10 yıl geçmesine rağmen onun yokluğuna alışamadık. Bu süre zarfında onunla ilgili düzenlenen çok sayıda anma etkinliğine katıldım. Bu etkinlikleri çok önemsiyoruz. Bunların gençlerimizin onun hakkında daha fazla bilgi edinmesine yol açacağına inanıyoruz. Cengiz’in ömrü boyunca iyi günleri de oldu, kötü günleri de oldu. O her zaman kendine lâyık olanı yaptı. Buna göre yaşadı. Gençler, sizler de onun bu davranışını örnek alıp her zaman kendinize lâyık olanı yapın. Hayatınız boyunca hep daha güzel bir insan olabilmek için çalışın.” diye konuştu.
Kırgız Milli Bilimler Akademisi Sosyal Bilimler ve Ekonomi Bilimleri Bölüm Başkanı, Cengiz Aytmatov Dil ve Edebiyat Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Abdıldacan Akmataliyev, büyük yazarı, “Büyük Yazar Cengiz Aytmatov, eserlerindeki her konuyu başarıyla işledi. Karakterlerinin gücü, kaleminin gücünün yansımasıydı. Bu nedenle onun eserleri dünyanın her yerinde severek okunuyor.” sözleriyle anlattı.
Manas Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Layli Ükübayeva “Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun Büyükşehir Belediyesi ve Üniversitemizin iş birliğiyle düzenlenen ‘Cengiz Aytmatov 90 Yaşında Samsun’da’ çalıştayı ile 90’ıncı yılında onun adına düzenleyeceğimiz etkinliklerin ilkini gerçekleştirmiş olduk.” diyerek gerçekleştirilen ve planlanan etkinlikler hakkında bilgi verdi ve Aytmatov’un Kırgız Edebiyatı’na olan katkısı hakkında konuştu.
Yazar Samalbek Temiraliyev ise mesleği ne olursa olsun her insanın Cengiz Aytmatov’u örnek alması ve insanlık vasfını yüceltmek için çabalaması gerektiğini söyledi.
Panel kapsamındaki programda Opera ve Bale Tiyatrosu Sanatçıları, Çüy Tiyatrosu, Kırgız Dram Tiyatrosu Öğrencileri, Manas Üniversitesi ve Bübüsara Beyşenaliyeva Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğrencileri, Aytmatov’un eserlerinden tiyatroya uyarlanan oyunlar sergilediler.
Roza Aytmatova programın ardından Media Manas'ın canlı yayın konuğu oldu.
Roza Aytmatova Media Manas'ta: