Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’nde (KTMÜ) arkeolojik kazı çalışmalarını konu alan tanıtım program düzenlendi.
Programda KTMÜ ile Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) iş birliğinde Kırgızistan'ın kuzeyindeki Narın Bölgesi’nin Koçkor İlçesi’nde bulunan Kum-Döbö Köyü yakınlarında yürütülen çalışmalarla ilgili bilgi verildi. 840-1212 tarihleri arasında hakimiyet kuran Karahanlılar Dönemi’ne ait tarihi eserlerin gün yüzüne çıkarılmasına yönelik arkeolojik kazı çalışmalarını konu alan program, 12 Aralık 2017’de Cengiz Aytmatov Kampüsü Konferans Salonu’nda gerçekleştirildi.
Program, Edebiyat Fakültesi Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fahri Unan’ın çalışmalarla ilgili bilgi vermesiyle başladı. Prof. Dr. Unan, kazıların öğretim elemanları ve öğrencilerle 2008’den beri sürdürüldüğünü söyledi.
Rektör Prof. Dr. Sebahattin Balcı, “Üniversite olarak 2008’de başlatmış olduğumuz kazıları devam ettiriyoruz. 2008'den bu tarihe kadar buraya bütçemizden ortalama olarak her yıl yaklaşık 10 Bin Dolar ödenek ayırdık. Kazılarda bulduğumuz tarihi eserleri Arkeoloji ve Etnografya Laboratuvarı Müzemizde sergilemeye başladık. Emekler karşılığını buldu, öğretim elemanlarımız lâyıkıyla çalıştı, eserler ortaya koyuldu, yayınlar yapıldı, tezler yazıldı. Kırgızistan tarihi ve medeniyetine ve genelde de Türk tarihine önemli katkılarda bulunduk. Buna devam edeceğiz. Bu bizim görevimiz. Bu bizim hem geçmişe hem bugüne hem de geleceğe yönelik olan görevimiz. Şimdiye kadar yaptığınız kurgan kazılarından ayrı olarak şimdi de yerleşim yeri kazılarına başlıyoruz. Böylece yerleşik kültürümüzün, geçmişinizin araştırılması çalışmalarını başlatıyoruz. Arkeolojik açıdan çok zengin bir coğrafyadayız. Nereye baksanız orada tarih var. Bizim bu arkeolojik araştırmaları tek başımıza yapmamız yerine, bütün imkanları birleştirerek yapmamız daha doğruydu. Bu bakımdan TİKA ile yapmış olduğumuz görüşmeler sonucunda TİKA’dan maddi kaynak yanında uzman desteği de sağladık. Ata topraklarımızda, gönül coğrafyamızda, kültür coğrafyamızda geçmişini arayan ve geleceğe sağlam bir şekilde yönelmek isteyen bir irade var. 3 yıllık projenin ilk yılını tamamladık; ama aslında bu bir ön proje. Asıl projeler bundan sonra gelecek. Şu an çalıştığımız bölgelerden başka bölgelere de geçip oralarda da çalışmalar yapacağız. Önümüzdeki yıl yapılacak olan kazı çalışmalarına biz de gelecek ve elimizdeki aletlerle bizzat biz de çalışmalara katılacağız. Elde etmiş olduğumuz sonuçlar çok güzel; ama inanıyorum ki bu yıl ondan daha da iyi sonuçlara ulaşacağız.” dedi.
Rektör Yardımcısı Prof Dr. Anvarbek Mokeyev, kazı çalışmalarının yapıldığı yerle ilgili tarihi bilgiler vererek, Kırgızistan’ın tarihi eserler açısından oldukça zengin bir ülke olduğunu söyledi. “Kırgızistan topraklarındaki tarihi eserlerin hepsinin çıkarılması, korunarak topluma kazandırılması, bilinmesinin ve duyulmasının sağlanması, bizim ve bu salondakilerin sorumluluğudur diyen Prof. Dr. Mokeyev, bundan sonra yapılacak çalışmaların kazanılan tecrübelerden dolayı daha da başarılı olacağını belirtti.
Kazı bölgesinde yaşamakta olan Asan Coodonvekov, kazı çalışmalarının tarihin aydınlatılmasına büyük katkı sağladığını belirtti ve Kırgızistan tarihi ve kültürünü gün yüzüne çıkardıkları için emeği geçenlere teşekkür etti.
TİKA Bişkek Koordinatörü Ali Muslu, KTMÜ ile farklı alanlarda iş birliği yaptıklarını belirterek, “Türk tarihi ve İslam kültürünü araştırmak ve bu alandaki çalışmalara destek vermek gibi bir vazifemiz var. Kazı çalışmaları ortak tarihimize ışık tutacaktır.” dedi.
Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Arkeolog Prof. Dr. Kubatbek Tabaldiyev, kazı çalışmalarının öğrencilere uygulama yapma imkânı da sunduğunu, öğrencilerin bu fırsatı iyi değerlendirerek, çalışmalara katılarak, tecrübe kazanmalarının önemli olduğunu vurguladı.
Yusuf Balasagun Kırgız Milli Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oroz Soltoyev, bu projeyle KTMÜ ve Milli Üniversite öğrencilerinin bir araya gelerek, kazı çalışmalarında beraber çalışmalarından dolayı memnuniyet duyduğunu söyledi. Verdiği desteklerden dolayı KTMÜ Rektörü Prof. Dr. Sebahattin Balcı’ya teşekkür eden Doç. Dr. Oroz Soltoyev, çalışmaların sürdürülmesini temenni etti.
Program plaket takdimi ile sona erdi.